หลักส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัย (Insurable Interest)
อัพเดทล่าสุด: 7 ต.ค. 2025
47 ผู้เข้าชม
หลักส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัย (Insurable Interest)
หลักการนี้คือเงื่อนไขแรกและสำคัญที่สุด ที่ทำให้สัญญาประกันภัยของคุณมีผลทางกฎหมาย โดยระบุใน ป.พ.พ. มาตรา 863 ว่า หากผู้เอาประกันภัยไม่มีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยเลย สัญญาจะไม่ผูกพันคู่สัญญา ถือว่าไม่มีการทำสัญญากันตั้งแต่ต้น
"ส่วนได้เสีย" คืออะไร?
ส่วนได้เสียคือ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ กฎหมาย หรือผลประโยชน์ ที่คุณมีต่อสิ่งที่เอาประกันภัย พูดง่ายๆ คือ:
กรณีตามแนวคำพิพากษาศาลฎีกาคือ: นาย ก. จัดทำและจ่ายเบี้ยประกันชีวิตให้กับ นาย ข. โดยที่ทั้งสองไม่ได้มีความสัมพันธ์ทางกฎหมาย (เช่น ไม่ได้เป็นสามีภรรยา, เจ้าหนี้ลูกหนี้, หรือผู้ที่ต้องอุปการะกัน) และกำหนดให้ นาย ก. เป็นผู้รับประโยชน์ ผลคือ: แม้ นาย ก. จะจ่ายเบี้ยประกันทั้งหมด สัญญาประกันชีวิตนั้นก็ไม่ผูกพัน เพราะ นาย ก. (ผู้เอาประกันภัย) ไม่มีส่วนได้เสีย ในชีวิตของ นาย ข. และไม่สามารถเรียกร้องเงินตามกรมธรรม์ได้เลย
ข้อสรุป: การมีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยจึงเป็นเสมือน กุญแจสำคัญ ที่เปิดประตูให้สัญญาประกันภัยของคุณมีผลสมบูรณ์และเรียกร้องความคุ้มครองได้จริง
หลักการนี้คือเงื่อนไขแรกและสำคัญที่สุด ที่ทำให้สัญญาประกันภัยของคุณมีผลทางกฎหมาย โดยระบุใน ป.พ.พ. มาตรา 863 ว่า หากผู้เอาประกันภัยไม่มีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยเลย สัญญาจะไม่ผูกพันคู่สัญญา ถือว่าไม่มีการทำสัญญากันตั้งแต่ต้น
"ส่วนได้เสีย" คืออะไร?
ส่วนได้เสียคือ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ กฎหมาย หรือผลประโยชน์ ที่คุณมีต่อสิ่งที่เอาประกันภัย พูดง่ายๆ คือ:
- คุณต้อง ได้ประโยชน์จากการคงอยู่ ของสิ่งนั้น (ดีใจที่รถไม่หาย)
- คุณต้อง ได้รับความเสียหายหรือเสียประโยชน์ หากเกิดภัยขึ้น (เดือดร้อนเมื่อรถหาย)
หลักการนี้มีขึ้นเพื่อ ป้องกันการพนัน และ ป้องกันการทุจริต (Moral Hazard) ที่อาจจูงใจให้คุณอยากให้เกิดภัยเพื่อเรียกร้องเงิน
ตัวอย่างที่แสดง "ส่วนได้เสีย" ที่ถูกต้อง
- ประกันวินาศภัย (ทรัพย์สิน): หากคุณเป็น เจ้าของรถยนต์ คุณมีส่วนได้เสียจาก ความเป็นเจ้าของตามกฎหมาย และจะเสียหายเมื่อรถถูกขโมย หรือหากคุณเป็น ผู้เช่าซื้อรถ คุณก็มีส่วนได้เสียจาก สิทธิในการครอบครองและใช้ประโยชน์ รวมถึงความรับผิดในการผ่อนชำระ
- ประกันชีวิต (บุคคล): คุณย่อมมีส่วนได้เสียใน ชีวิตของตนเอง หรือมีส่วนได้เสียในชีวิตของ คู่สมรส เนื่องจากมีหน้าที่อุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ที่กฎหมายรับรอง
กรณีตามแนวคำพิพากษาศาลฎีกาคือ: นาย ก. จัดทำและจ่ายเบี้ยประกันชีวิตให้กับ นาย ข. โดยที่ทั้งสองไม่ได้มีความสัมพันธ์ทางกฎหมาย (เช่น ไม่ได้เป็นสามีภรรยา, เจ้าหนี้ลูกหนี้, หรือผู้ที่ต้องอุปการะกัน) และกำหนดให้ นาย ก. เป็นผู้รับประโยชน์ ผลคือ: แม้ นาย ก. จะจ่ายเบี้ยประกันทั้งหมด สัญญาประกันชีวิตนั้นก็ไม่ผูกพัน เพราะ นาย ก. (ผู้เอาประกันภัย) ไม่มีส่วนได้เสีย ในชีวิตของ นาย ข. และไม่สามารถเรียกร้องเงินตามกรมธรรม์ได้เลย
ข้อสรุป: การมีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยจึงเป็นเสมือน กุญแจสำคัญ ที่เปิดประตูให้สัญญาประกันภัยของคุณมีผลสมบูรณ์และเรียกร้องความคุ้มครองได้จริง
บทความที่เกี่ยวข้อง
ภาษี e-Service กฎหมายใหม่บังคับผู้ให้บริการดิจิทัลต่างชาติ ต้องจด VAT 7% หากขายบริการในไทย เกิน 1.8 ล้านบาท/ปี
2 ก.ย. 2025
รู้หรือไม่? การทำงานในแต่ละวันของคุณมีกฎหมายกำหนดสิทธิและหน้าที่ไว้อย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นเวลาทำงาน เวลาพัก วันหยุด ค่าจ้าง หรือสิทธิการลาต่าง ๆ ไปจนถึงเงินชดเชยเมื่อถูกเลิกจ้าง บทความนี้สรุปเนื้อหาสำคัญจากพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน ที่ทั้งนายจ้างและลูกจ้างควรเข้าใจเพื่อป้องกันปัญหาและทำงานอย่างมั่นใจ
28 ส.ค. 2025
การมีพินัยกรรมช่วยให้ทรัพย์สินของคุณถูกจัดการตามเจตนารมณ์ ลดความขัดแย้ง และเป็นไปตามกฎหมายไทย
11 ก.ย. 2024
